Zo onbegrepen was slaap vroeger dat hij als een blunder van de natuur werd gezien. Maar, zegt neurowetenschapper Matthew Walker, door een lawine aan ontdekkingen de voorbije twintig jaar weten we vandaag hoeveel belangrijke functies de slaap wel heeft.
In ‘Slaap’, een spannend en verontrustend boek, roept Matthew Walker ons op het recht op een goede nachtrust op te eisen. Want we beseffen nu beter dan ooit wat voor een puinhoop we er in minder dan een eeuw van gemaakt hebben.
Walker doceert neurowetenschappen en psychologie aan de University of California in Berkeley. Hij leidde tientallen breinonderzoeken in zijn Sleep and Neuroimaging Laboratory. Why we sleep, vanaf volgende week in een Nederlandse vertaling te lezen als Slaap, is zijn eerste boek. Het is een schokkend werk en een terechte bestseller in de Verenigde Staten. Het zou verplichte lectuur moeten zijn voor alle bedrijfsleiders, leerkrachten, politici, ouders en influencers. Voor iedereen gewoon.
Planeet Slaap
Het boek pakt zowat alle vragen aan die u en ik ons stellen en voegt daar heel wat onderzoeksresultaten aan toe. Dat maakt het werk spannend. Walker bekijkt slaap in grote mate vanuit het brein. Wat daar gebeurt, onder invloed van de omgeving, beschrijft hij alsof het brein een computer is, of een drukke verkeersader. Hij analyseert hoe de samenleving de slaap fnuikt en hoe een ingekorte slaap ons beschadigt. Dat chemische proces is zo boeiend verteld dat je vergeet dat de auteur een maatschappelijke kanker blootlegt. En dat je als lezer ontzet hoort te zijn.
Walkers enige zwakheid is dat hij ervan uitgaat dat velen van ons niet genoeg (minder dan zeven uur) slapen. Daarover bestaat geen uitsluitsel. Toch zal onze utilitaire visie op slaap ons aansporen om veeleer te weinig dan te veel te slapen.
In de eerste hoofdstukken overloopt Walker hoe de slaap werkt en wat de voordelen zijn. Die inzichten over remslaap, melatonine, licht en duister … vertelt hij met zo’n empathie dat ze als nieuw klinken. Hij is een goeie leraar. Hij spreekt de lezer aan, vertelt anekdotes, vergelijkt overvloedig met dieren, vindt treffende vergelijkingen. Zijn gedetailleerde visie op het droomproces voelt aan alsof je een nieuwe planeet verkent.
Alzheimer en kanker
Hij maakt van het brein een fascinerende machine en van slaap een mirakel. Eén dat we in deze hightechwereld dagelijks proberen te saboteren. Walker slaat ons in een tweede deel om de oren met tientallen helder beschreven onderzoeken en concludeert dat slaaptekort verandert wie we zijn en hoe we ons gedragen. Hij legt uit welke relatie alzheimer, kanker, dementie met slaap hebben. Wie zijn slaap verwaarloost, manipuleert zijn genetica, ruïneert zijn gezondheid en wordt een maatschappelijk gevaar.
De herkenbaarheid is groot. Iedereen weet dat je, na een slechte nacht, prikkelbaar bent. Iedereen weet stilaan dat alcohol de slaap aantast. In dit boek lees je nauwgezet hoe dat gebeurt, je begint je slaap te begrijpen. Dat helpt meer dan slaafs regeltjes navolgen. Het boek waarschuwt dat de sluipende epidemie van slaaptekort vandaag het grootste gevaar vormt voor de volksgezondheid. Er is een cultuurschok nodig opdat we het recht op een goede nachtrust zouden opeisen.
‘Slaap’ van Matthew Walker verschijnt op 24 april bij De Geus.
Bron: www.destandaard.be